Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalemin dış kılıfı.
Uzun zaman oldu dolma kalem incelemesi yayınlamayalı. Sizlerin de çok iyi bildiği gibi dolmakalem ne yazık ki insanın izzet-i nefsini incitecek kadar bir arzu nesnesi haline geldi veya getirildi. Bu yüzden elimden çok değerli dolmakalemler ama onarım, ama bakım, ama kıymetlendirme için geçse de; ben öncelikle sizleri incitmemek adına yayınlamamaya dikkat gösteriyorum. Bunların yerine hepimizin alabileceği ölçülerde kalemlerin incelemelerini kendimi ipotek etmeden eğrisiyle doğrusuyla yazmaya çalışıyorum.
Öyleyse bu yazıya söz konusu dolmakalemi neden inceledim sorusu aklınıza gelirse cevabım;
Genelde ben dolmakalemlerimi, onların tarihine ışık tutacak tipik örneklerden seçiyorum. Biriktirdiklerim ya dönem dolmakalemleri veya teknolojik ender örnekler ya da firmaların tasarım anlayışına örnek teşkil edecek tipik, ender olanlardır. Kısacası arızalı da olsa hikayesi olan iyi yazıcıları topluyorum.
Bu yüzden incelemenin konusu, Mont Blanc firmasının Meisterstück serisi kalemlerin üretilişinin 90. yıl anısına yapılan Meisterstück Le Grand 146 modeli pistonlu dolmakalemi. Meisterstück 146 ailesinin sıra dışı bu bireyi 2014 yılında piyasaya sürülmüş olsa da, hala bulunabiliyor. Zira sınırlı ya da özel üretim değil. Anı dolmakalemi olduğu için sadece 2014 yılında üretilmiş ve sürekli üretimi yok. Toplam kaç adet üretildiğiyle ilgili bir bilgiye, ne yazık ki rastlayamadım.
TARİHÇE / HISTORY |
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalem
Bugünkü Mont Blanc firması, 1906 yılında Almanyada kırtasiyeci Claus-Johannes Voss, banker Alfred Nehemias ve mühendis August Eberstein tarafından kurulur. O yıllarda Hamburg'un Schanzen mahallesinde Simplo Filler Pen Co adıyla orta seviye ucuz kalemlerle yek nasak bir üretime başlarlar. 1909 yılında ilk kendi tasarımları olan Rouge et Noir=Kırmızı ve Siyahı piyasaya çıkartırlar. Bu modelin yakaladığı başarıdan sadece bir yıl sonra 1910 yılında daha sonra firmaya adını verecek olan ihracata yönelik Mont Blanc modelini pazara sürerler. 1912 yılındaysa, 2012 de yüzüncü yıl anı dolmakalemi yapılan Simplo Safety Filler dolmakalemini üretirler. O dönem için olağanüstü bir ürün olan Simplo Safety Filler çok büyük bir başarı yakalar. Dünya pazarlarında büyük rağbet görür. Simplo firması bu ard arda gelen başarılardan sonra ihracatta ilk büyük başarılarını elde ettikleri "Mont Blanc" modelinin adını 1923 te firmalarına verirler.
İlk Meisterstück dolma kalem ise Mont Blanc adını taçlandırmak için 1924 yılında ihracat amacıyla üretilir. Meisterstück Başyapıt anlamına geliyor. Simplo Safety Filler dolmakalemin elde ettiği başarının arkasından yüksek işçilikli özel ürünler yaptığının altını çizebilmek için bu seriye Meisterstück=Başyapıt adını vermiş. Safety Filler dolmakalemin 100. yılı anısına 2012 de ürettiği 1912 Heritage dolmakalemin incelemesini ise Mürekkep Balığı dergisi 3. sayısı için yapmıştım.
Günümüzde yapılan Meisterstück dolmakalemlerin 1924 yılında yapılanlarla bir benzerliği yok. O dönemdeki Meisterstück dolmakalemler daha çok Simplo Safety Filler dolmakalemi andırıyor. Günümüzdeki Meisterstück dolmakalemler tamamıyle 50 li yıllardaki Meisterstück dolmakalemleri hatırlatıyor. 2014 yılında ise Mont Blanc firması ilk Meisterstück ün 90. yılı anısına kızıl altından olan sürümünü çıkardı. Aslında Meisterstück serisi dolmakalemlerin 50-60 lı yıllardaki ilki 149 modeli olarak yapılarak bu isim verilmişse de bilahare geçen zaman içinde 146 Le Grand ve daha ufak modeller üretildi.
KUTU / BOX |
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalemin kutusu
Mont Blanc Meisterstück 146 Le Grand 90. yıl dolma kalemi yukardaki resimde görülen şekliyle yeni sahibine geliyor. Sadece benim değil ekseri dolmakalemseverleri daha ilk anda bu kutu hayal kırıklığına uğratıyor. Ne yazık ki Mont Blanc böylesi bir kalemin anısına ürettiği özel bir kalemi işin ucuzuna kaçarak son derece basit bir kutuya koymuş. Genellikle anı dolmakalemlerinin daha bir özel kutusu olması gerekirken, çok alel usul savsaklanarak hazırlanmış özensiz bir kutu. Beni ciddi hayal kırıklığına uğrattı. Dolmakalemin içinde barındığı kutu, folyo baskılı bir karton kılıfın içine yerleştirilmiş. 90. yıl dolmakalem kutusunun üstüne geçirilen kılıf, üstünde Fransız Alplerinin Mont Blanc zirvesini de içeren metalik bakır rengi baskıyla ilk Meisterstück dolmakalemin resmini barındırıyor.
Kutusu standart üretim 146 Le Grand kutusunun üstüne bakır rengi folyo basmak süretiyle farklılaştırılmış. Mont Blanc burada ne düşündü bilemem ama son derece ucuz gözüküyor. Böylesine incindiğiniz bir kutudan "ne çıkacak?" diye insan bir miktar ürkmüyor da değil.
GÖVDE / BODY |
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalem
İlk andaki görünüm itibariyle Meisterstück Le Grand 146 90. yıl dolmakalemi standart üretim Le Grand 146 serisiyle aynı izlenimi veriyor. Hatta standart Le Grand 146 dolma kalemlerden birazcık daha hafif. Püro formlu olduğu yönünde görüşler olsa da bana göre, gövde bildiğimiz torpido/denizaltı formunda. Çünkü yay formları sadece tepe noktalarında değil. Bize, klips ayak bileziğiyle piston düğmesi alt kısmı arasındaki bölüm düz gözükse de kapak bileziğinden kapak tepesine, ana gövde mürekkep penceresi üstünden piston düğmesi altına kadar kalınlıklar tatlı bir oranla bitiş noktalarına kadar düşerek geliyor. Mont Blanc, 146 ve 149 serisi dolmakalem gövdelerinin değerli reçineden yaptığını söylese de bu dolmakalemlerin reçinesi hakkında maalesef bir bilgi mevcut değil.
Gövde dört parçadan oluşuyor. Bunlar sırasıyla; vidalı uç gurubu, arka gövde, arka gövdenin içine giren piston gurubu ve piston çevirme düğmesi. Gövdenin en arkasında piston çevirme düğmesinin önünde yer alan bilezik aslında piston gurubunun gövde içine orutulmasını sağlayan metal yatak parçasının görünen kısmı. Bu yatağın görünen bileziği de kızıl altın kaplama yapılmış. Kızıl atın kaplama parçaların kaplama kalınlıkları ve ayarı ile ilgili Mont Blanc bir kayıt düşmemiş piyasaya verdiği bültenlerde. Oysa Mont Blanc gibi firmanın bu değerde bir dolmakalemi için ciddiyetini vurgulamak için bu değerleri vermesi gerekir diye düşünmekteyim.
149 serisinin ucu 18, 146 serisinin ucu 14 ayar bilgisinden yola çıkarsak 146 modelinin kızıl altın kaplaması 14 ayardır şeklinde bir fikir yürütülebilir. Ana gövdede, tutuş alanının hemen gerisinde mürekkep seviyesini sonlara doğru görebileceğiniz bir mürekkep penceresi var. Tutuş alanı parmak uçlarıyla rahat kavrama sağlayan klasik konik formda yapılmış. Uç kökü tarafında dar, kapağın vidalandığı dişlerin olduğu bölgeye doğru genişliyor.
Dolma kalem formunun oturmuşluğu ve ergonomisinden ötürü parmakları fazla zorlamıyor ve ele iyi oturuyor. Ben 146 kullanan bir çok hanımefendi bildiğimden kullanımının ve hakimiyetinin gayet iyi olduğunu söyleyebilirim. Gövdedeki metal parçaların uçlara yerleştirilerek denge merkezinin tutuş alanının gerisinde gövdenin tam ortasına getirilmiş olması kendisine gayet iyi bir denge kazandırıyor. Denge konusunda şapka çıkarmak gereken bir husus da, kapak kapalı veya açıkken denge merkezlerinin birbirlerine çok yakın, hatta kabul edilir aynı bant içinde olması.
Fiziki ölçüleri, abisi 149 kadar gündelik hayatta kullanılabilir sınırların dışında değil. Ufak ellere sahip olanlar tarafından da rahatça kullanılabilir. Tabiiki kapaksız olarak.
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalem tutuş alanı
Ana gövdenin en arkası, tepe bölgesinde dolum sistemini hareketlendiren pistom çevirme düğmesi bulunuyor. Bunun hemen altında, gerçekte sarıdan imal edilse de daha sonra kızıl altın kaplanmış ve piston kolunun içine yerleştiği piston yatağı bulunuyor. Dışarıdan biz bu bölümü sadece bilezikmiş gibi görsek de ana gövdenin içine vidalanan uzunca bir yapısı var. Bu piston yatağı ve ucun haricinde ana gövdede başkaca metal parça yok. Bu yüzden ana gövde son derece dengeli. Zira ağırlık yapacak parçalar son derece iyi düşünülerek yerleştirilmiş.
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalem piston düğmesi.
Piston yatağının hemen ön tarafıda ise satın aldığınız dolmakalemin uç kalınlığı kalemin konseptine uygun şekilde kızıl altın bir etiketle markalanmış. Kalemi çizmemek için arkasını kaldırıp bakmadım ama bu etiketin ters tarafında özel bir halogram olduğu söyleniyor.
KAPAK / CAP |
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalem kapak bileziği.
Bir Mont Blanc nın Mont Blanc olduğunu gösteren en önemli parça kapağıdır denilebilir. 90. yıl dolmakalemin kapağı da baştan aşağı her detayıyla Mont Blanc olduğunu söylüyor. Kapağın tepesinde taç bölgesinde tacı andıracak her hangi metal bir süs kullanılmamış. Fakat tacı andıracak şekilde Fransız Alplerinin en yüksek tepesi olan Nont Blanc nın zirvesinde olan buzulun sözde şekli beyaz olarak özel bir reçineden yapılarak gömülmüş. Mont BLanc larda merakımı en çok çeken konuysa, bana göre buzuldan ziyade Hz. Davudun yıldızını andıran bu simgeyle Mont Blanc nın Nazi Almanyasında nasıl üst düzey bürokratlar ve generallere dolmakalem üretebildiği.
Kapak mekanik detaylarının tamamı bilinen 146 dan farklı değil. Sadece kızıl altın kaplanmış diğer 146 Mesisterstück lerden farklı olarak. Kapaktaki kalın bilezikte "Meisterstück Mont Blanc" ibaresi var. Klipsin alt iç yüzeyinde sahteciliğe karşı kalıpla vurulmuş ama bize bakan yüzeyde görülmeyen "Made in Germany" yazısı mevcut. Klipsin taç kısmının altına girip gövdeyi tutmasını sağlayan bileziğin etrafında Mont Blanc nın her bir kalem için kazıdığı seri numarası var. Kapağın bu yüzden fotoğrafını koyamıyorum. Zaten telif hakları ve kalemin kopyalanmaması için bu bölümün fotoğraflarının internet ortamına konması pek istenmiyor.
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck dolmakalemin tüm parçaları.
Kapaktaki küçük ama önemli bir detaydan söz etmeden geçemeyeceğim. Kapağın içinde uç kurumasını ve sızabilecek mürekkebin dışarıya çıkışını engelleyebilecek bir iç kapak yok. Ucuz dolmakalemlerde bile standart haline gelmiş olan iç kapak küçük bir servet ödediğiniz ve firması tarafından "Başeser" ünvanı verilen böylesi bir dolmakalemde olmaması bir eksik.
UÇ / NIB |
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalemin ucu. Üst görünüm
Mont Blanc Mesiterstück Le Grand 146 90.yıl dolmakalem ucu 14 ayar altından yapılmış.
✓✓ Sn. Emrah Er'in ABD li uç ustası MR. Masuyama dan nakline göre uç ne yazık ki 14 ayar sarı altın. Daha sonra üstüne ince kızıl altın kaplama yapılıyor. Benim deneyimime göre mürekkep yüzünden daha bakır rengine çalma ve Mr. Masuyama'nın tecrübelerinde ise stressden kaplamanın pul pul atmasına rastlanmıştır. Bu bulgular da, bu dolmakalemlerin kısa, orta veya uzun vadede uçlarından sorun çıkaracağı anlamına geliyor.
Sn. Emrah Er'e teşekkürlerimle.
Bütünüyle el işçiliği olduğu kutusunun içinden çıkan tanıtım kitapçığında belirtiliyor. Mont Blanc'nın ifadesine göre bu uç uç ustaları tarafından 35 farklı işlemden geçiriliyor. Dolmakalemin tamamı ise 70 farklı özel adımdan geçiyor.
Piston tarafındaki etikette de görüldüğü gibi M=Orta uçlusunu satın almıştım. Fakat yine bana problemli bir uç denk geldi. Kendim uç düzeltmesi ve tadilatı yapabilmeme rağmen elimi sürmek istemedim. Firmayla irtibata geçerek problemimi kutu içine yazdığım notta belirterek geri gönderdim. İki hafta sonra firmanın başustası benimle irtibata geçerek nazikçe ne yapılmasını istediğimi sordu. Ben de ucun OM bir uçla değiştirilmesini istediğimi belirttim. Anlayış gösterek kabul ettiler ve dolmakalemim yeni ucuyla Oblique Medium olarak geldi. Nezaketleri için tekrar teşekkür ediyorum. Metal kalınlığı olarak standard Le Grand 146 uçlarından çok az ince. Uç hafifce yaylanabiliyor. Islak tabiatlı ve yazımı gayet yumuşak. Uç topu ise hatları çok iyi verebilen oblique kesimli. Yazım karakterini göstermesi için gerekli açıyı bulmak için sizi fazla uğraştırmıyor. Uç topuna süper parlatma uygulanmış. Açıkcası akıp gidiyor.
Uç gurubu, ucu, damağı ve vidalı yuva kılıfı(Çizimde 2.3-2.4-2.5) içinde barındıran komple vidalı bir kaset sistem halinde. Tutuş alanının içine vidalanıyor ve ters yönde sökülebiliyor. Fakat bunun için Mont Blanc'na özel bir alete ihtiyaç var. Ancak bununla sökülüp takılabiliyor. Olaki, elimle çeviririm diye hamle etmeyin. Çok narin olan damak taraklarını zedelerken bir de damağı kökünden kırmanız ihtimali bir haylice yüksek.
Damak üstündeki büyük uca göre tasarlanmış. Geniş kanallı, yastık tipi ve ince sık aralıklı taraklara sahip. Bu damak taraklarına parmaklarınızla baskı uygulamayın. Et kalınlıkları çok ince olduğu için hemen eğilip bükülüyorlar. Bu da hemen mürekkep akışı problemleri olarak kendini gösteriyor.
Bana göre bu dolmakalemde 90.yıla özel tek parça uç. Uç, geniş kanatlı ve tek renkli kızıl altın. Uç kenarlarının tamamı dal şekilleriyle süslenmiş. Uç hava deliğinin hemen üstünde uç yarığını ortalayacak şekilde 4810 sayısı işlenmiş. 4810 sayısı Fransız Alplerinin en yüksek zirvesi olan Mont Blanc tepesinin metre olarak yüksekliğidir. Mont Blanc firmasının buzul şeklinden sonraki alamet-i farikalarından birisidir bu 4810 ibaresi. Fiziki olarak ucun tam orta yerine 90. yılı belirtmek için uca özel bir alfabede 90 sayısı işlenmiş. Bunun hemen altında ise Mont Blanc firmasının kapak tepesinde yer alan logosu bir yuvarlak içinde ama ortasında "M" harfiyle işlenmiş. Bu firmanın gerçek alamet-i farikası yani amblemi. Bu amblemin hemen altında, sol tarafta altın simgesi "Au" sağ tarafta 585 yani bindelik olarak altının saflık derecesini ve 14 ayar olduğunu gösteren sayı işlenmiş.
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalemin ucu. Alt görünüm
Uca üstten baktığınızda pek oblique olduğunu anlayamıyorsunuz. Ancak alt taraftan yazma yüzeyine bakmanız lazım. Bu OM uç, uç topu formundan ziyade yazma yüzeyinde şekillendirme yapılarak oblique uç haline getirilmiş. Bu yazma yüzeyli şekillendirme farklı hat kalınlıklarını ve değişimlerini fazlaca veremiyor. Geniş ve en ince hat şeklinde kendisinin oblique olduğunu belli ediyor. M=Orta kalınlıkta bir uç olduğu için bunu o kadar kafama takmak istemedim. Bir ilginç taraf da, OB uçlu olanlarının kesimi daha güzel ve gerçek oblique olduğunu farklı hat kalınlıklarıyla yazımda açıkca göstermesi.
90. yıl dolmakalemi tüm Meisterstück serilerinde olduğu gibi kalın ve kıvamlı mürekkeplerle de gayet iyi uyum sağlıyor. Bu yüzden Avrupa menşeili mürekkeplerle arkadaşlığı gayet iyi.
90. yıl ucunun, standard Le Grand 146 nın ucundan farkını veya benzerliklerini görebilmeniz için aşağıya bir de bu standard ucun resmini koyuyorum.
Standard Le Grand 146 Meisterstuck Ucu
DOLUM SİSTEMİ / FILLING SYSTEM |
Mont Blanc Le grand 146 Meisterstuck 90. yıl dolmakalemin gövde görünümü.
Mont Blanc, Meisterstück dolmakalemlerinde iki farklı reçine kullanıyor. Bunların ikisinin de özel olduğunu firmanın basın ve tanıtım bültenlerindeki satır aralarından anlıyoruz. Bunlardan siyah olanı gövdelerde, beyaz olanıysa logoda kullanılıyor. Bu iki tip reçine, bildiğim kadarıyla özel bir ortamda çekmeceler içinde bekletiliyor. Aslında bundaki amaç; dolmakalemlerin imalatında kullanılan ham selüloid, reçine ve ebonit çubuklar özel bir ortamda çok yavaş havalanırken belirli aralıklarla döndürülmek suretiyle stresden arınıp en dingin şekline kavuşması ve yaşlanması. Bu suretle Mont Blanc dolmakalemin gövdesinde deformasyon olmuyor ve dolmakalemin logosunu oluşturan beyaz reçine bir süre sonra yaşıyla mütenasip uçuk fildişi rengine dönüyor.
Dolum sisteminin haznesini ana gövde oluşturuyor. Dolum sistemi pistonlu olduğu için gövdede en az deformasyon dolum sisteminin başarısına etki ediyor. Dolum sistemi yukarıdaki çizimin 3. bölümünde gösterilen parçalardan oluşuyor. Bizim dışardan gördüğümüz yatak bileziğiyle piston kolu çevirme düğmesidir. Piston düğmesinde kaza ile açmalara ve çocukların oynamasına karşı 11⁄4 turluk bir emniyet payı var. Üst segment dolmakalemlerde olduğu gibi piston sistemini yataklayan gurup prinçten imal edilerek gövdenin en arka tarafından gövdenin içine yerleştirilmiş. Piston kolunun döndürdüğü sonsuz vida dişli, piston çanak kolunu ve piston çanağını bu pirinç yataklama sayesinde döndürüyor. Mürekkep, bu içiçe katlanan sistem yardımıyla içeride oluşturulan emme kuvvetiyle gövde içine doluyor. Kapağın ana gövde üstüne vidalandığı alanın hemen arkasında ufak bir mürekkep penceresi var. Fakat çok ufak olduğu için koyu renk mürekkeplerde zor algılanırken mürekkep seviyesinin de son kertesinde işe yarıyor. Dolmakalemin 1,7 ml. lik bir mürekkep kapasitesi var. Hemen hemen dolmakalem camiasının abisi 149 dan sonra en yüksek kapasitelilerinden bir tanesi.
Mont Blanc pistonlu dolma kalemlerin en çok eleştiri aldığı noktalardan bir tanesi bu piston sisteminin içinde bulunuyor. Çizimde 3.1 olarak gösterilen piston çevirme düğmesinin merkezinden çıkan sonsuz vida bu ebatta bir dolum sistemi ve bu irilikteki bir düğme için oldukça ince. Biraz kuvvetli yüklenmelerde ve piston sıkışmalarında uzayıp inceliyor ve kopuyor. Bu sebepten Mont Blanc ların piston sisteminin bakımlarını sıkça yaptırmalılar. Neden yaptırmalılar?
Mont Blanc dolmakalemlerin uçları gibi piston sistemleri de özel bir aletle sökülebiliyor. Bu alet de standart kullanıcılarda olmadığı için ancak uzmanları ve bu alete sahip olanlar tarafından yapılabiliyor.
TEKNİK ÖZELLİKLER / TECH. SPECS. |
| 14,6 cm. | 15,85 cm. | ||
| 12,55 cm. | xx. | ||
| 2,12 cm. | 1,35 cm. | ||
| 7,12 cm. | 1,52 cm. | ||
| Vidalı | Yok | ||
| OM=Oblik Orta | Tam Yastık | ||
| Kızıl Altın | Belirtilmemiş. | ||
| Yok | Var | ||
| Reçine | Piston | ||
| Sadece 2014 | Hayır | ||
| 27,4 gr.(Tam dolu) | 17,3 gr. | ||
| Yok | Var/Logo |
GENEL / OVER ALL |
Genel olarak bir değerlendirme yapmak istemiyorum. Zira, inceleme bir haylice uzun. Düşüncelerim ise zaten metnin içinde. Mont Blanc bir Mont Blanc dır ve her dolmakalemperverin hayalindeki kalemlerden biridir.
