Dolmakalem uçları şu an için bir genelleme yaparsak, çelik, çelik üstü altın kaplama ve altından imal ediliyorlar. İlk ikisi ile altın uçlu dolmakalemler arasında ciddi bir fiyat farkı var. Zaten dolmakalemlerin fiyatları da üstünde kullanılan değerli malzemelere işaret eder niteliktedir. Altın uçlu dolmakalemlerin bu kadar pahalı olmasının altında yatan sebepler nelerdir, dolmakalem uçlarının altın olmasına gerek var mı? dır dorularına cevap arayalım bu yazımızda.
Daha önceki ilintili yazımda da ifade ettiğim gibi dolmakalem uçlarında kullanılan uç toplarının büyük çoğunluğu iridium dan imal ediliyor. Ya da öyle olduğu bizlere söyleniyor. Zira yapılan testlerde uç topunun iridium olduğu söylenen uçlarda iridium dan eser olmadığı da ispatlanmış. İster altın ister çelik ister çelik üstü altın kaplama olsun dolmakalem ile yazarken kağıda temas eden ve yazma konforunu belirleyen iridium uç topu, onun kalitesi ve uç topuna uygulanmış işçiliğin kalitesidir. Ucun altın olması o dolmakalemin mükemmel ve konforlu yazacağının bir beratı veya simgesi değildir.
Amaç konforlu ve iyi yazmak olduğu için aslında kağıda temas eden uç topunun işçiliğine, parlatılmasına, hangi makinalarda işlendiğine, son kontrolüne odaklanmak lazımdır. Fakat bu tip şeyleri standart bir kullanıcının bilmesi mümkün değildir, zaten firmalarda pek açıklamazlar. Genellikle kullanıcılar arasında altın uçlu dolmakalemlerin çok iyi yazdıklarına dair de genel bir kanaat oluşmuştur. Bu aslında psikolojik ve dolaylı bir kanaattir. Çelik uçlu olup da çok mükemmel yazan bir çok dolmakalem mevcuttur.
Günümüzde bir çok dolmakalem üreticisi büyük kitlelere ulaşmak için hızlı ve ucuz üretimi hedeflemiştir. Bu sebepten yazım konforunu sağlayan uç topunun kalitesi, malzemesinin iyiliği, saflığı, işçiliğinin mükemmelliği ve son kontrolü üzerine yoğunlaşmaz. Kabaca bahsettiğim bu üretim özelliklerinin içine makina bakım ve kontrol standartlarının düşüklüğü ile insan hatasını da eklerseniz fiyatın ne kadar ucuzlayacağı ortaya çıkacaktır. Fiyat ucuzlarken problemli ürünlerin kullanıcıya ulaşması ihtimali çok yükselecektir.
Altın uçlu dolmakalem fiyatlarının yüksekliği ise uçların altın oluşundan kaynaklanmamaktadır. Zaten altın bir uçta ne kadar altın olduğu tartışma konusudur. Som 24 ayar altından bir uç ile yazmak ise pek mümkün değildir. Daha uca ilk yüklenmenizde dağılıp eski haline dönemeyecektir. Zira saf ve yumuşaktır. Öyleyse altın uçlu dolmakalemlerin fiyat farkı nereden kaynaklanmaktadır?
Altın uçlu dolmakalemlerin iridium uç topu, bu uç topunun gördüğü işlemler malzeme ismi olarak aynı gözükmesine rağmen tamamen farklı ve özel olarak tek tek yapılır. Iridium yoğunluk ve kalitesi, uç topunun uca eklenme işlemi, yuvarlatılması, parlatılması, kesilmesi ve son kontrolü tamamen ustalar tarafından elde yapılır. Altın ucun en ufak parçası olmasına rağmen minnacık bir uç topuna uygulanan bu kadar özel işlemi vurgulayabilmek için ucun kendisi de altın olarak imal edilir. Dolmakalem ucunun altın oluşu uç topunun özel bir işlemler serisinden geçtiğinin bir göstergesidir de denilebilir. Ödenen fiyat farkı ise altından ziyade insan emeğiyle ufacık uç topuna yapılan ve yazım konforunu belirleyen özel işlemler içindir.
Dolmakalemlerde altının ilk kullanılışı kalite veya prestijden ziyade bir ihtiyaç yüzündendir. Erken dönem dolmakalem mürekkepleri hem asidik hem de demir oksitleri içerdiğinden dolmakalem uçlarını paslandırmakta ve eritmekte idiler. Bu mürekkeplerin korozif yıpratıcı etkilerine karşı gelebilen tek maden altındı. Uçlarda altın kullanılması ise bu ihtiyaç yüzündendi. Fakat günümüzde hem bu tarz mürekkepler kullanılmadığı gibi teknolojik olarakta mükemmel paslanmaz çelik üretimi yapılmaktadır.
Sonuç olarak 22 ayar altın uçlu bir dolmakalem yerine kaliteli bir işçiliğe ve iyi bir iridium topa sahip paslanmaz çelik uçlu bir dolmakaleme sahip olmak çok daha mantıklı ve verimlidir.