Kağıt üretiminin dolmakalem severleri ilgilendiren en önemli aşamalarından birisi sonlandırma işlemleri ve bu işlemler içersinde uygulanan tekniklerdir. Zira bu işlem esnasında yapılanlar kağıdın grade yani seviyesi, tabiatını, özelliklerini belirler. Kağıdın değerini belirler, demek en doğrusu olur.
Kağıda aşağı yukarı tüm özelliklerini yükleyen bu aşamada yapılan işlemler sırasıyla kaplama, perdahlama, döndürme ve bobine sarmadır. Kağıtlar aslında matbaalara gitmeden önce bizlerin bildiği gibi tabaka halinde değil bobin halindedirler. Daha sonra kesilerek tabaka halini alırlar.
Kaplama:
Elek ünitesi ve arkasından preslerde suyundan kurtulan kağıt kaplama işlemine girer. Bu işlemde kağıt bünyesine kil, talk pudrası gibi maddeler yedirilir. Daha sonra kağıdın yapısına nişasta, latex gibi maddeler eklenirken renklendirici pigmentler sıkıldıktan sonra üzerine bir miktar da silikon püskürtülür. Ve kağıt kurutulur.
Perdahlama:
Perdahlama işlemine girmemiş kağıtların yüzeyi gözenekli ve engebelidir. Yapısında yer yer düzensizlikler mevcuttur. Birim alandaki kalınlığı eşit değildir. Bu durumdaki bir kağıt fazla mürekkeb emer, dağıtır, baskı kalitesini ve parlaklığını düşürür. Bu ve buna benzer sebeplerden kağıt, tipik olarak 7-10 adet ikili silindirin arasından geçerken hem ısıtılır hem de ezilir. Ezilen ve ısıtılan kağıt lifleri düzenli hale gelir, yüzeyindeki pürüzler en aza iner ve sıkışarak belirli bir tokluk kazanır. Perdahlama işleminin ne kadar çok ve hangi tip yapıldığının önemi kağıt kalitesinde ortaya çıkar. Temel olarak sert perdahlama, yumuşak perdahlama ve adına çoklu çimdikleme denilen üst yöntem vardır. Sert perdahlamadan geçen kağıdı hafifçe büktüğünüzde bir sertlik, yumuşak perdahlamadan geçende aşırı bir yumuşaklık, çoklu çimdiklemeden geçen de ise ikisinin arasında bir hissedişi algılarsınız
Sert perdahlama makinelerinde 1-2 çimdikleme yada sıkıştırma birimi ile 2 adet kadar sert silindir vardır. Yumuşak perdahlama ünitesinde ise 4 sıkıştırma birimi, 1 adet plimer kaplama silindiri ve 2 adet ezme silindiri vardır. Bu her iki tip makinenin çıkışlarındaki son iki silindir etrafında kağıt aynı zamanda ısıtılır. Çoklu sıkıştırma ya da çimdikleme tip perdah makinalarının girişinde 5-11 arasında sıkıştırma birimi ve bu sayıya bağlı olarak 6-12 arasında ezme silindiri ki bunlardan 2-5 tanesi ısıtmalı tiptir. Buna ek olarakta 4-7 tane arasında da polimer kaplayıcı silindir bulunur. En iyi yöntem Multi-nip, çoklu sıkıştırma denilen yöntemdir. Görüldüğü gibi üst üste çok fazla sayıda kağıdı ıslah edici işlem uygulanmaktadır. Fakat pahalı ve uzun olduğu için her zaman uygulanmaz. Ancak özel tip kağıtlara uygulanmaktadır.
Bu tarz işlemleri dünyada belirli bir yeri olan Conqueror, Clairefontaine, Hamlin gibi gruplar bazı kağıt sınıflarına uygulamaktadırlar. Fotokopi kağıdı olarak kullandıklarımız sert perdahlama, 1. Hamur dediklerimiz yumuşak perdahlama ve yumuşak pürüzsüz, kaygan dediklerimiz ise son sınıfa girmektedirler. Kağıdın ne kadar kaygan, pürüzsüz olacağı bu ünitelerdeki silindir sayısı, kaplama ve sıkıştırma birimlerinin sayısının çokluğu ile doğru orantılıdır. Kısaca perdahlama kağıdın sıkıştırılıp bir miktarda ezilerek düzgünleştirilmesi işleminin adıdır.
Daha önceki bir yazımızda belirttiğim gibi günümüzde kullanılan mürekkeblerin çoğu evaporatif yani buharlaşmayla çalışan ve bünyesindeki yapıştırıcılar veya tutturucular ile yüzeye yapışan mürekkeblerdir. Çok iyi perdahlanmış kağıtlara günümüz mürekkebleriyle yazdığınız zaman kayganlıktan dolayı hızlı yazma ve akıcılık hissine kapılırsınız ki bu hoşunuza gider. Fakat mürekkeb kağıdın dokusu ya da lifleri arasına girmez ve sadece yüzeyde tutunarak buharlaşır. Tam bu noktada çarpıcı bir örnek vermek istiyorum;
Bundan 12 yıl önce satın almış olduğum Clairefontaine kareli defterin çizgileri her üç kenardan birer parmak kadar uçmuş. Bunun sebebi defter çizgi makinalarının defter çizgilerini perdahlamadaki kaplama işleminden sonra gerçekleştirmiş olmaları. Uçmamaları için defter çizgilerinin perdahtan önce çekilmeleri halinde ise çizgilerde kırçıllanma olması. Perdahlama işlemi bu gibi sebepler yüzünden belkide kağıt üretimindeki en hassas bölüm.
Tekrar konumuza dönersek; sert ve yumuşak perdahlama biriminden geçen kağıtlara, günümüz mürekkebleri bir miktar daha fazla işleyebilme şansını yakalar. Zira bu tip kağıtlarda gözenekler daha açıktır.
Bu bilgiler ışığında yine seçim bizlere ait olmakla birlikte;
Mürekkeb tipini suya dayanıklı veya selüloz reaktif boyalar içeren mürekkeblerden seçebilir, kağıdın perdahına dikkat edebilir, yüksek kaliteli kağıtlar kullanabilir veya selüloz reaktif mürekkeble üç tip perdahı bir arada bulunduran bir kağıdı evlendirebiliriz.
Avantaj ve dezavantaj meselesini ya da kıyaslamayı yapmaya kalkar isek,
Standard piyasa mürekkebleriyle yazdıklarımızda büyülteç ile dikkatlice bakıldığında çizgi kenarları keskindir ama zaman içinde solma ve silikleşme durumları vardır. Bu solma, silikleşme sıkıntısı çok iyi perdahlı kağıtlarda ise daha fazladır. Standart mürekkeblerle iyi perdahlı kağıtlarda yazarken akıcılık hissi duyar, az emilmeden ötürü mürekkeb tasarrufu sağlarsınız, renkler çok parlak gözükür.
Mükemmel kağıtlarla evlendirilen selüloza duyarlı boya içeren mürekkeblerde ise çizgi kenarlarında hafif bir kırçıllanma olabilirken ömürleri kağıt ömrü ile eşit ve yıkanmaya bile dayanıklıdırlar. Basit kağıtlarla selüloza aktif mürekkeblerin birlikteliğinde ise renkler mattır, kağıdın dokusunu görürsünüz. Bu tür mürekkeblerin iyi perdahlı kağıtlarda akıcı bir yazım hissi varken renkler yine mat fakat satin görünümlü bir dokuya sahiptir. Yukarıda iki fotoğrafta anlatmaya çalıştığım örneklerin görsellerini göreceksiniz. İlk örnek standard mürekkeb iyi perdahlı kağıt, ikincisi ise seluloz reaktif iyi perdahlı kağıt birlikteliğidir. Bence aradaki fark kırçıllanmada kitleniyor ve seçim ise siz dolmakalem severlere kalıyor...
.
Kağıda aşağı yukarı tüm özelliklerini yükleyen bu aşamada yapılan işlemler sırasıyla kaplama, perdahlama, döndürme ve bobine sarmadır. Kağıtlar aslında matbaalara gitmeden önce bizlerin bildiği gibi tabaka halinde değil bobin halindedirler. Daha sonra kesilerek tabaka halini alırlar.
Kaplama:
Elek ünitesi ve arkasından preslerde suyundan kurtulan kağıt kaplama işlemine girer. Bu işlemde kağıt bünyesine kil, talk pudrası gibi maddeler yedirilir. Daha sonra kağıdın yapısına nişasta, latex gibi maddeler eklenirken renklendirici pigmentler sıkıldıktan sonra üzerine bir miktar da silikon püskürtülür. Ve kağıt kurutulur.
Perdahlama:
Perdahlama işlemine girmemiş kağıtların yüzeyi gözenekli ve engebelidir. Yapısında yer yer düzensizlikler mevcuttur. Birim alandaki kalınlığı eşit değildir. Bu durumdaki bir kağıt fazla mürekkeb emer, dağıtır, baskı kalitesini ve parlaklığını düşürür. Bu ve buna benzer sebeplerden kağıt, tipik olarak 7-10 adet ikili silindirin arasından geçerken hem ısıtılır hem de ezilir. Ezilen ve ısıtılan kağıt lifleri düzenli hale gelir, yüzeyindeki pürüzler en aza iner ve sıkışarak belirli bir tokluk kazanır. Perdahlama işleminin ne kadar çok ve hangi tip yapıldığının önemi kağıt kalitesinde ortaya çıkar. Temel olarak sert perdahlama, yumuşak perdahlama ve adına çoklu çimdikleme denilen üst yöntem vardır. Sert perdahlamadan geçen kağıdı hafifçe büktüğünüzde bir sertlik, yumuşak perdahlamadan geçende aşırı bir yumuşaklık, çoklu çimdiklemeden geçen de ise ikisinin arasında bir hissedişi algılarsınız
Sert perdahlama makinelerinde 1-2 çimdikleme yada sıkıştırma birimi ile 2 adet kadar sert silindir vardır. Yumuşak perdahlama ünitesinde ise 4 sıkıştırma birimi, 1 adet plimer kaplama silindiri ve 2 adet ezme silindiri vardır. Bu her iki tip makinenin çıkışlarındaki son iki silindir etrafında kağıt aynı zamanda ısıtılır. Çoklu sıkıştırma ya da çimdikleme tip perdah makinalarının girişinde 5-11 arasında sıkıştırma birimi ve bu sayıya bağlı olarak 6-12 arasında ezme silindiri ki bunlardan 2-5 tanesi ısıtmalı tiptir. Buna ek olarakta 4-7 tane arasında da polimer kaplayıcı silindir bulunur. En iyi yöntem Multi-nip, çoklu sıkıştırma denilen yöntemdir. Görüldüğü gibi üst üste çok fazla sayıda kağıdı ıslah edici işlem uygulanmaktadır. Fakat pahalı ve uzun olduğu için her zaman uygulanmaz. Ancak özel tip kağıtlara uygulanmaktadır.
Bu tarz işlemleri dünyada belirli bir yeri olan Conqueror, Clairefontaine, Hamlin gibi gruplar bazı kağıt sınıflarına uygulamaktadırlar. Fotokopi kağıdı olarak kullandıklarımız sert perdahlama, 1. Hamur dediklerimiz yumuşak perdahlama ve yumuşak pürüzsüz, kaygan dediklerimiz ise son sınıfa girmektedirler. Kağıdın ne kadar kaygan, pürüzsüz olacağı bu ünitelerdeki silindir sayısı, kaplama ve sıkıştırma birimlerinin sayısının çokluğu ile doğru orantılıdır. Kısaca perdahlama kağıdın sıkıştırılıp bir miktarda ezilerek düzgünleştirilmesi işleminin adıdır.
Daha önceki bir yazımızda belirttiğim gibi günümüzde kullanılan mürekkeblerin çoğu evaporatif yani buharlaşmayla çalışan ve bünyesindeki yapıştırıcılar veya tutturucular ile yüzeye yapışan mürekkeblerdir. Çok iyi perdahlanmış kağıtlara günümüz mürekkebleriyle yazdığınız zaman kayganlıktan dolayı hızlı yazma ve akıcılık hissine kapılırsınız ki bu hoşunuza gider. Fakat mürekkeb kağıdın dokusu ya da lifleri arasına girmez ve sadece yüzeyde tutunarak buharlaşır. Tam bu noktada çarpıcı bir örnek vermek istiyorum;
Bundan 12 yıl önce satın almış olduğum Clairefontaine kareli defterin çizgileri her üç kenardan birer parmak kadar uçmuş. Bunun sebebi defter çizgi makinalarının defter çizgilerini perdahlamadaki kaplama işleminden sonra gerçekleştirmiş olmaları. Uçmamaları için defter çizgilerinin perdahtan önce çekilmeleri halinde ise çizgilerde kırçıllanma olması. Perdahlama işlemi bu gibi sebepler yüzünden belkide kağıt üretimindeki en hassas bölüm.
Tekrar konumuza dönersek; sert ve yumuşak perdahlama biriminden geçen kağıtlara, günümüz mürekkebleri bir miktar daha fazla işleyebilme şansını yakalar. Zira bu tip kağıtlarda gözenekler daha açıktır.
Bu bilgiler ışığında yine seçim bizlere ait olmakla birlikte;
Mürekkeb tipini suya dayanıklı veya selüloz reaktif boyalar içeren mürekkeblerden seçebilir, kağıdın perdahına dikkat edebilir, yüksek kaliteli kağıtlar kullanabilir veya selüloz reaktif mürekkeble üç tip perdahı bir arada bulunduran bir kağıdı evlendirebiliriz.
Avantaj ve dezavantaj meselesini ya da kıyaslamayı yapmaya kalkar isek,
Standard piyasa mürekkebleriyle yazdıklarımızda büyülteç ile dikkatlice bakıldığında çizgi kenarları keskindir ama zaman içinde solma ve silikleşme durumları vardır. Bu solma, silikleşme sıkıntısı çok iyi perdahlı kağıtlarda ise daha fazladır. Standart mürekkeblerle iyi perdahlı kağıtlarda yazarken akıcılık hissi duyar, az emilmeden ötürü mürekkeb tasarrufu sağlarsınız, renkler çok parlak gözükür.
Mükemmel kağıtlarla evlendirilen selüloza duyarlı boya içeren mürekkeblerde ise çizgi kenarlarında hafif bir kırçıllanma olabilirken ömürleri kağıt ömrü ile eşit ve yıkanmaya bile dayanıklıdırlar. Basit kağıtlarla selüloza aktif mürekkeblerin birlikteliğinde ise renkler mattır, kağıdın dokusunu görürsünüz. Bu tür mürekkeblerin iyi perdahlı kağıtlarda akıcı bir yazım hissi varken renkler yine mat fakat satin görünümlü bir dokuya sahiptir. Yukarıda iki fotoğrafta anlatmaya çalıştığım örneklerin görsellerini göreceksiniz. İlk örnek standard mürekkeb iyi perdahlı kağıt, ikincisi ise seluloz reaktif iyi perdahlı kağıt birlikteliğidir. Bence aradaki fark kırçıllanmada kitleniyor ve seçim ise siz dolmakalem severlere kalıyor...
.
