MÜREKKEP TESTLERİNDE SU DİRENCİ / WATER RESISTANCE ITEM OF INK TESTS

Üstteki fotoğraf bir mürekkep damlasının su içinde dağılma anının hızlı çekim fotoğraflarından bir tanesi. Bu tür kareler hızlı fotoğraf çekimi alanında bir ihtisas dalı olmuş halde. Yarışmaları bile düzenleniyor. Mürekkep %98 sudan oluşuyor ama yine ona zarar veren, yapısındaki su. İlk anda düşündürücü gelebilir. Fakat mürekkep yazım anından itibaren kağıt üstündedir, kağıtla bütünleşmiştir??

Yoksa yazı halindeki mürekkebe zarar veren yapısındaki su ya da üstüne yerleştiği kağt mı? dır.

Yerli, yabancı mürekkep ve dolmakalem sitelerinde benim hep takıldığım bazı test türleri var. Bunlardan bir tanesi de mürekkep testleri ve bunların içindeki bazı madde başlıkları. Bunların dolmakalem ve mürekkep sevdalılarına yanlış bilgiler, kanaatler verirken hiç bir bilimsel temele dayanmadıklarını düşünüyorum. Bu bilimsel bir temele dayanmayan bilgi fakiri inceleme yazılarının okuyucuların ufkunu açmak yerine daralttıklarına inanıyorum. Hatta genç okuyucuların tüm dolmakalem hayatları boyunca ayaklarına dolanacak yanlış bilgilerle birbirine bağlanmış bir zincir üretiliyor. Ve tüm bunlar tefin hem içine hem dışına vurmak suretiyle firmalarla papaz olmadan popüler olma adına yapılıyor.
Gelin şimdi mürekkeplere uygulanan bildik suya dayanım testlerine fotoğraflar ışığında her birinin altında okumalar yapalım.
Son test haricinde tüm fotoğraflardaki mürekkep, Absorbsiyon karakterli yeni formül Waterman Blue dur. Kağıt olarak; sağdaki kareli olan 90 gsm. Clairefontaine ve soldaki 90 gsm. yüksek emicilikte, perdahsız bir Finlandiya kağıdıdır. Karalamaya esas olan mürekkep miktarı her ikisinede kulak pamuğuyla 1ml. olarak uygulanmıştır. Ortam sıcaklığı 24°C, rüzgar hızı 0 m/dk. ve bağıl nem %64 dür.

1. TEST

Büyük Resim

Her iki karalama da aynı anda yapılarak 5 dk. beklenmiştir. Kağıt haricinde tüm parametreler aynı olduğu halde sağdaki mürekkep hala ıslaktır. Bu durumda;

1. Mürekkep testlerinde verilen kuruma süreleri doğru değildir
2. Mürekkep testlerinde verilen kuruma süreleri uygulanan mürekkebin miktarına bağlıdır. Bu yüzden kuruma süreleri damak uç kalınlığı kağıt türü ile değişecektir.
3. Mürekkep testlerinde verilen kuruma süreleri soldaki mürekkep kuruduğuna göre kağıt tipi ve özelliklerine göre değişmektedir.
4. Soldaki kağıt yüksek emicilikte olduğu için mürekkeple olan mekanik ilişkisi, emme yönündedir. Ortam şartlarından etkilenmemiştir. Hızla emildiğinden ortamla bağ kurması için gerekli süre kalmamıştır.
5. Sağdaki kağıt kaplama tip kağıt olduğu için mürekkeple olan mekanik ilişkisi buharlaşma yönündedir. Bu yüzden mürekkebin bu kağıt üstündeki kuruma süresi, ortamın sıcaklığına, rüzgar hızına, neme bağlıdır. Bu sebeple sizin yapacağınız mürekkep testi kuruma süresi, bu testi sizle aynı anda başka bir ilçede test edenle aynı sonuca ulaşmayıp farklılık gösterecektir.
6. Sağdaki kağıt için kullanılan mürekkeple; dış ortamda kuruma süresi yaz kış aylarında farlılık gösterecektir. Soldaki kağıt için böyle bir farlılık söz konusu olmaz ya da ihmal edilebilir miktardadır.
7. Soldaki kağıtta mürekkebin emilme süresi ortamın bağıl nemiyle başka bir anda değişiklik gösterebilir.
8. Soldaki kağıt solaklar için mükemmeldir ama arka sayfalar zor kullanılabilir.

2. TEST

Büyük Resim

Bu test genelde blog yazarları tarafından uygulansada gerçek bir su dayanım testi değildir. Bir tür dağılma testidir. Zira silme yöntemiyle yapılmaktadır. Her iki karalamanın üstünden 2 saat geçmiş ve tamamen kurumuşlardır. Eşit büyüklükteki iki sünger parçasına 10 ar ml. su emdirilerek her iki karalamada ayrı süngerle silinmiştir. Sadece şahsi kusur olarak süngerlerde kalan boyanın fotoğraflanması unutulmuştur. Bu durumda;

1. Soldaki karalama kağıdının yüzeyde kalan boya miktarı düşüktür. Boyar maddenin tamamı kağıt içine emilmiştir. Bu yüzden soluk gözükmektedir.
2. Soldaki karalama kağıdında boyar madde kağıt içine nufuz ettiği için süngerle silinmesi sırasında suyla çözülen boya miktarı çok azdır. Bu, süngerin bıraktığı izden anlaşılmaktadır.
3. Sağdaki karalama kağıdının yüzeydeki boya miktarı fazladır. Bu yüzden canlı gözükmektedir.
4. Sağdaki kağıt yüzeyinde kalan yüksek miktardaki boya suyla rahatça çözülmüştür. Bu süngerin bıraktığı izdeki boya miktarından da anlaşılmaktadır.
5. Her iki kağıtta kullanılan mürekkep, kağıt tipine bağlı olarak farklı su dayanımı göstermiştir. Birinde dayanım yüksek diğerinde dayanım alçaktır.
6. Her iki kağıtta mürekkebin su dayanımı kağıda bağlı özellikler göstermiştir. Dolmakalem, mürekkep blog ve sitelerinde yapılan mürekkep su dayanım testleri kağıt ile değişiklik gösterdiğine göre yanıltıcı ve bizim elde edeceğimiz sonuçlardan farklıdır. Ancak kağıt dahil tüm şartlar aynı ise benzerlik, eşitlik gösterebilir.
7. Bu test yine solaklar için özellikle yaz aylarındaki kullanımlarda çok önemlidir.

3. TEST

Bu gerçek anlamda bir su dayanım testidir. Test edilen mürekkebin suyun karşısındaki hareketi zaman içinde gözlemlenmiştir. Zamanla suyun mürekkeb üzerindeki tahribatı açıkca görülür. Bu testin her iki örneğinin resminde görüldüğü gibi; bir önceki testde su ile silinmiş alanda kalan mürekkepli bölgeye 0,5 ml. su damlası bırakılmış ve 5 dk. boyunca hareketler gözlemlenmiştir.
Alttaki resimde,

1. Sol karalamadaki su damlası kağıtla temas eder etmez emilmeye başlamışsa da sağdaki su damlasında herhangi bir hareket yoktur.
2. Soldaki kağıt tarafından emilen su, kağıt liflerine işlemiş olan boyar maddeyi tekrar kağıt liflerine ileterek boyanın yayılmasına sebep olmuştur.
3. Sağ karalamadaki kağıt, kaplama bir kağıt olduğu için su damlası kağıtla temas kuramadığından buharlaşmaya çalışmaktadır.

Büyük Resim

Alttaki resim bu testin 4. dk. da çekilmiştir. Bu resimdeki hareketleri incelediğimizde,

1. Sol karalamadaki su damlası hala kağıt tarafından emilmeye devam ederek bitmeye yüz tutmuşsa da sağ örnekte damla hala aynı büyüklükte durmaktadır.
2. Soldaki kağıt tarafından emilen su, kağıt liflerine işlemiş olan boyar maddeyi tekrar kağıt liflerine ileterek boyar maddenin su yayılım halkasının dış çeperine iletilmesine devam etmektedir.
3. Sağ karalamadaki kağıt, kaplama bir kağıt olduğu için su damlası kağıtla temas kuramadığından bulunduğu yüzeyle kağıt arasında sıkışmış olan boyar maddeyi çözmeye çalışmaktadır.

Büyük Resim

4. TEST

Büyük Resim

3. Testden devamla; 5. dk. da her iki su damlacığının merkezinden aynı yöne doğru kulak pamuğuyla bir darbe uygulanarak tahribatın şekli daha iyi anlaşılmaya gayret edilmiştir.

1. Sol karalamada darbe yönünde fazlaca bir boyar madde kopması olmamıştır. Su tahribatını esas olarak kağıt içindeki boyar maddeye yaparak dağılmaya sebep olmuştur.
2. Sol karalamada mürekkebin suya dayanımı gayet iyidir ama tahribat bunun bir yazı olması halinde büyüktür.
3. Sağdaki örnekte büyük miktarda boyar madde kopması olmuş ve boyar madde yerinde çözülmüştür.
4. Sağ örnekte mürekkebin suya dayanımı bir haylice kötü olmasına rağmen şu anda tahribat büyük gözükmemektedir..

5. TEST

Büyük Resim

4. testden devamla, gerçek hayata uygun olarak sudan arda kalan tahribatın tam olarak göz önüne serilmesi için kalan su damlacıkları üstüne kağıt havlu bastırılmıştır. Kağıt havlu da örneklerle birlikte fotoğraflanmıştır. Burada,

1. Sol karalamadan suyla çok az boyar madde koptuğu kesin olarak kağıt havludaki izden anlaşılmaktadır.
2. Sol karalamada suyun oluşturduğu tahribat kağıt havluyla emilmesine rağmen değişiklik göstermemiştir..
3. Sol karalamada suyun yaptığı tahribat dağılma yönündedir. Ve eğer bu bir yazı olsaydı yazılar yok olmayacak ama dağılacaktı.
4. Sağdaki örneğin kağıt havluda bıraktığı boyar maddenin büyüklüğü açıkça görülmektedir ve soldakine göre ciddi anlamda fazla boyar madde kopmuştur.
5. Sağ karalamada suyun yaptığı tahribat çözülme ve kalkma yönündedir. Eğer bu bir yazı olsaydı yazılar dağılmayacak ama yok olacaklardı. Boyar maddenin yok olduğuna karar verdiren kriter ise mürekkebin altındaki kare çizgilerinin ortaya çıkmasıdır.

ALACA KARANLIK KUŞAĞI

Buraya kadar olan testlerin sonuçlarına göre;

1. Mürekkeplerin suya dayanım testlerinin sonuçlarına mürekkeplerden ziyade kağıtların karar verdiği,
2. Mürekkebin gördüğü tahribatın aslında kağıdın suyla kurduğu ya da kuramadığı ilişki yönünde belirlendiği,
3. Su ile kaybedilen boyar madde miktarının kağıt tipine göre değiştiği

sonuçlarına varabiliriz.
Fakat benim gibi düşünmeyenlerin "Daha iyi mürekkep kullansaydın sonuçlar daha başka olurdu" şeklinde bir söylem içinde olabilecekleri ihtimal dahilindedir. Bu yüzden aşağıdaki gibi, son ve gerçek bir su dayanım testini diğer testlerde kullandığım aynı kağıtlarla bu sefer mürekkep değiştirerek yapalım.

SON SU DAYANIM TESTİ

Büyük Resim

Bu testte kullanılan mürekkep Aniki Cedar Leaf dir. Absorbsiyon tipi arşivlik bir mürekkeptir ve suya dayanımı yüksek seviyededir. Her iki kağıda Aniki Ceddar Leaf ile ızgara desenleri çizilmiştir. Çizgilerin kesişim noktalarına, oluşabilecek bir bozulmayı yazıya en yakın örneklemeyle görebilmek için birer adet hacmen 0,2 ml. saf su tanesi bırakılarak 2 dk. beklenmiştir. Üstteki resime göre,

1. b ızgarasındaki su damlacıkları kağıda temas eder etmez üstünde bulunduğu kağıdın karakteriyle uyumlu olarak emilmeye başlamıştır.
2. b ızgarası kesişim noktalarındaki su damlacıkları 3. test sol örnek 1. ve 2. resimlerdeki gibi mürekkebi tekrar yayma hareketini göstermemiştir.
3. a ızgarasındaki su damlacıkları kağıda temas etmesine rağmen bulunduğu kağıdın karakteriyle uyumlu olarak emilememiştir. Su damlacıkları buharlaşmaya çalışmaktadır. Buharlaşmayla damlacıkların bitme süresini ortam şartları belirleyecektir.
4. a ızgarası kesişim noktalarındaki su damlacıkları 3. test sağ örnek 1. ve 2. resimlerdeki gibi mürekkebi kapladıkları alan içinde çözmeye çalışmaktadır.

Büyük Resim

Üstteki resimde su damlacıkları, kağıtlar üstünde 2 dk. bekledikten sonra kağıt havlu ile gerçek tahribatı görmek için emilmişlerdir. Kağıt havlu üstündeki harfler ilgili ızgaranın lekesini belirtmek içindir.

1. Kağıt havluya bakarak; a-ızgarasından mürekkep koptuğunu görebiliriz.
2. Kağıt havluya bakarak; b-ızgarasından ihmal edilir miktarda mürekkep koptuğunu görebiliriz.
3. Kağıt havluya bakarak; b-ızgarasına göre a-ızgarasından çok fazla mürekkep kopmuştur.
4. Su dayanımı yüksek bir mürekkep kullanılmasına rağmen a-ızgarasında bozulma meydana gelmiştir.
5. Su dayanımı yüksek bir mürekkeple b-ızgarasında hemen hemen hiç bozulma meydana gelmemiştir.
6. Suya dayanımlı bir mürekkep kullanılmasına rağmen b-örneği, a-örneğinden çok daha başarılıdır.
7. Mürekkep her iki kağıtta farklı su dayanım performansı göstermiştir.

GENEL DEĞERLENDİRME

Buraya kadar olan tüm testlerin sonuçlarına göre; mürekkeplerin testler esnasında gösterdikleri başarı ya da başarısızlıklarda büyük oranda kağıt belirleyici olmaktadır. Bu yazıdaki kağıtlardan Clairefontaine kaplama türü bir kağıttır ve sıvıları geçirmemektedir. Bu kağıdın sıvı dayanımı iyidir. Bu özelliği, üstüne yerleşen mürekkeplerin su dayanımlarında başarısızlığa yol açmaktadır. Testlerdeki diğer kağıdın iyi emicilikte olması ise mürekkebin dağıtılması, arkaya geçmesi gibi problemlere yol açmaktadır. Dolmakalem mürekkebi için en iyisi, her iki kağıdın iyi yönlerini bir arada barındıran, kötü yönleri düzeltilmiş bir kağıt tipidir. Bunlar büyük ölçüde perdahlı kağıtlardır. Fakat hem fiyatları pahalı hem de üretimleri zordur. Bu yüzden özel taleple üretilir ve nadir bulunurlar.
Yukarıdaki testlerden okunabilecek daha bir çok sonuç vardır. Yeterince, belki de haddinden uzun olan bu yazıyı daha da uzatmak istemediğim için burada kesiyorum. Kişisel deneyimlerimi ispatla desteklemeye çalıştığım bu yazım umarım yararlı olur ve farklı irdelemelere alanlar açar.

---